Yüksek enflasyon, kampanyalarda indirim oranını düşürdü ancak talep hala güçlü
BEGÜM IŞIK ALKIŞ
Kasım ayı yıl bitmeden satış hacimlerini artırmak isteyen şirketler için rekabetin en ağır yaşandığı aylardan biri.
Alışveriş tercihlerinde yüksek enflasyonun tesirleri belirleyici rol oynarken, bilhassa kampanya periyotları tüketicilerin ana motivasyon kaynaklarından biri haline geliyor.
Ipsos’un günümüz ekonomik şartlarda tüketici davranışlarındaki tercihlere yer verdiği araştırması, ekonomik tesirlerin son periyotta alışveriş misyonunu da şekillendirdiğine dikkat çekiyor.
Araştırmaya nazaran, tüketiciler mevcut ekonomik kurallarda çevrimiçi kanallardan bütçelerine daha fazla dayanak beklerken; daha sık online alışveriş yapmanın baş kuralı daha fazla indirim, daha uygun fiyatlar ve daha fazla kampanya oluyor.
İndirim oranında azalma
Hammadde, lojistik, güç masrafları düşünüldüğünde eserlerin her geçen yıla kıyasla fiyatlarının yükseldiği ise bir gerçek. Pekala, hal böyleyken kampanya periyotlarındaki fiyatlamalar ne kadar gerçekçi? Sağlıklı bir fiyatlamadan kelam edilebilir mi?
Bu periyotta e-ticarette inanılmaz bir hareketlilik beklediklerini söyleyen Silk & Cashmere CEO’su Ferhat Zamanpur, indirimlerde ise bir azalmanın kelam konusu olduğunu söyledi.
Zamanpur, “İki yıl önce ortalama yüzde 37 civarında olan indirim oranı bu sene yüzde 24’lere inebilir. Buna rağmen kampanyalardan faydalanacak kişi sayısı artacaktır. Sepet ortalamalarında da artış bekliyoruz” diyor.
Gıda dışı perakendede tüketim öne çekildi
Konuya ait görüşlerini paylaşan Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu İdare Şurası Lideri Alp Başkan Özpamukçu, hiperenflasyonist ortamda dalların sağlıklı fiyatlandırma imkanının olmadığını belirtiyor ve ekliyor: “Maliyetlerin yüksekliği ve beklentilerin belirsizliği fiyatlama yapmanın zorluğunu her geçen gün artırıyor. Bu da önce satıcıya, devamında da alıcıya yani tüketicimize olumsuz yansıyan bir nokta.”
Kampanya devirlerinin globaldeki örnekleri üzere “beklenen özel günler” olması için indirimlerin dişe dokunur ve gerçekçi olmasının kritik kıymete sahip olduğuna da dikkat çeken Özpamukçu, “Artık teknoloji kullanımı oldukça yüksek, son derece bilinçli, fiyat kıyaslamasını çok hızlı ve doğrudan yapabilen bir tüketiciye hitap edildiğinin unutulmaması gerekli” diyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran Ekim ayında yıllık enflasyon yüzde 85’i aşarken, 24 yılın en yüksek düzeyinin görülmesi birtakım kesimlerde tüketici talebini de öne çekmeye başladı.
Özellikle besin dışı perakendede tüketimin öne çekildiğini söyleyen Özpamukçu,”Tüketicilerin elektronik, giyim vb. kategorilerde ‘Bugün alamazsak hiç alamayacağız’ ya da ‘daha pahalıya alacağız’ dürtüsü ile tüketimlerini daha erkene çektiklerini tespit ediyoruz” diyor.
Uzun vadede fiyat artışları kaçınılmaz
Fiyat artışları, şirketlerin müşteri bağları açısından çok hassas bir bahis olmakla birlikte inanç zedelemeden yapılan güzel bir fiyatlama ve irtibat stratejisi şirketlerin rekabet ortamında ayakta kalabilmeleri için kıymetli.
Simon Kucher tarafından paylaşılan bir tahlile nazaran, şirketlerin mevcut enflasyon oranlarında süreçlerini optimize etmesi de kâfi bir tahlil değil ve uzun vadede fiyat artışları kaçınılmaz olacak.
Araştırmaya nazaran 2023 yılı için durum pek parlak görünmezken, şirketlerin 3’te 1’i gelecek yıl maliyetlerinin en az yüzde 6 oranında artmasını bekliyor.
Bazı işletmeler bu devirde hacimlerde kayıp yaşama telaşıyla fiyatları yükseltmekten kaçınırken, maliyet eğilimlerin güzel tahlil edilmesi fiyatlamalarda muvaffakiyet sağlayacak ögelerden biri.
Tüketiciler önceliklerini gözden geçiriyor
Dünya genelinde bozulan fiyat istikrarına bakıldığında tüm ülkelerde fiyat artışlarının görüldüğünü söyleyen NielsenIQ Türkiye Genel Müdürü Didem Şekerel Erdoğan ise bunun tüketici bütçesi üzerinde baskı yaratarak, daha temkinli davranmaya yönelttiğini belirtiyor.
Tüketicilerin daha çok günlük alışverişe yöneldiğinin altını çizen Şekerel Erdoğan, “Alışverişçiler gerektiği vakit, gereken eseri, gerektiği kadar alıyor. Eser tercihleri küçük paketlere yönelirken, inovasyon da kıymetini müdafaaya devam ediyor” diyor.